جرّاحی پلکهای چشم

ترجمه شده توسط دکتر نیکو تفردی با اجازه ویژه از مایو کلینیک.

این مقاله شامل است بر:

• جرّاحی پلکهای چشم
• تفاوت بین افتادگی پلک و پوست اضافی پشت چشم
• انواع جرّاحی برای درمان پلک چشم

آیا تاکنون جلو آینه ایستاده اید تا پلکهای افتاده چشم خود را به طرف بالا بکشید و ببینید که چقدر جوانتر به نظر می رسید و حتٌی متوجّه می شوید که بهتر می بینید؟  بالا رفتن سن باعث می شود که پلکهای ظریف و نازک اطراف چشم کشش پیدا کنند و ماهیچه هایی هم که آن پلکها را نگه می دارند فرم اصلی خود را ازدست میدهند وشل میشوند. این تغییرات می- تواند پلک چشم را به دو طریق تحت تاثیر قرار دهد. پوست اضافی ،شل و باد کرده در قسمت بالای چشم  که اصطلاحاً دِرماتوکالاسِس (dermatochalasis) ¹ و افتادگی پلک بالا که توسِس (ptosis) گفته می شود.  و افتادگی پلک بالا که توسِس (ptosis) گفته می شود. 

 تفاوت بین افتادگی پلک و پوست اضافی پشت چشم

تفاوت بین درماتوکلاسس و توسس چیست؟  به عبارت دیگر تفاوت بین شل شدن پلک بالا و افتادگی پلک بالا نتیجه اثراتی است که بر ساختمان چشم وارد شده است.  شل شدن و یا باد کردن پلک بالا نتیجه کشیده شدن پوست پلک و همچنان کم شدن استحکام ماهیچه ها میباشد. معمولا هر دو چشم به یک اندازه تحت تاثیر سالخوردگی قرار می گیرند. کشیده شدن پوست پلک بالا باعث افتادگی پلک می شود. علائم و نشانه های افتادگی پلک عبارتند از احساس سنگینی پلک ، محدود شدن دید (بالا و به طرفین نگاه کردن). با این که پلکهای بالا دچار افتادگی می شوند، اندازه آنها طبیعی باقی می ماند. ورم و برآمدگی پلکها نتیجه ایجاد چربی است که با بالا رفتن سن، کیسه های چربی  در پلکها ایجاد می شود. این حالت سودو هِرنی اِی شِن [(pseudo herniation (SOO-doe-hur-nee-A-shun] نامیده می شود.

توسِس به علّت اشکال در ماهیچه ایست که پلک چشم را بالا میکشد. توسِس می تواند ارثی باشد و در افراد یک فامیل ظاهر شود و ممکن است بعضی از مردم با توسس به دنیا بیایند. در بزرگسالان اکثرا در نتیجه سن بالا ماهیچه چشم کشیده شده و برآمدگی و ورم ایجاد می کند. توسِس ممکن است در نتیجه بعضی بیماری ها مانند بیماری قند،[ میاستینا گراوِس (myasthenia gravis) یا ضعف شدید عضلانی ]، سکته و یا تومور مغزی ایجاد شود. این  بیماری ها مؤثّر بر کارکرد ماهیچه و اعصاب هستند. هورنِر سندرم (horner syndrome) یک بیماری است که علّت آن ایجاد اشکال در مسیر اعصاب سمپاتیک است و هورنر سندرم ایجاد میشود و باعث تنگی یکطرفه مردمک چشم، افتادگی پلک و بعضی اوقات کم شدن عرق می گردد. هورنِر سندرم در نتیجه سکته، صدمه به شاهرگ، پیدایش غدّه در بدن، یا وارد شدن صدمه به ستون فقرات میتواند باعث افتادگی پلکها و کوچک شدن اندازه مردمک چشم شود. در واقع بررسی زیربنای مشکل توسِس کلیدی است برای معالجه صحیح ماهیچه متورّم شده چشم.

جرّاحی پلک میتواند هر دو مشکل را حل کند. جراحی میتواند میزان دید را بهتر و ظاهر چشم را طبیعی تر کند. در بعضی موارد  دِرماتوکالاسِس یا چشم بَگی میتواند توسِس یعنی افتادگی پلک بالا را بپوشاند. بنابراین دو عمل جرّاحی لازم است که انجام شود ولی نقطه قابل توجه آنست که قبل از جرّاحی باید معلوم شود که چه عواملی باعث افتادگی پلکها شده اند.

ابتدا آزمایش از چشم بسته به عمل می آید.  این آزمایش شامل نگاه کردن، حرکات چشم , بازتاب مردمک چشم یا وضع غیرعادی و اندازه گیری بین خط پلک و حاشیه پلک چشم، که مسیر نگاه به طرف بالا یا پایین می رود. این آزمایش طبیب را برای تصمیم گیری در مورد وجود هر دو مشکل [افتادگی پلک و توسِس (جمع شدن چربی)] کمک می کند. چنانچه چشمان شخص دچار خشکی است، معمولا جراحی توصیه نمی شود چون مشکلات چشم ممکن است بعد از عمل جراحی بدتر شود. 

اگر افتادگی پلکها ناگهانی پیش آید، هرچه سریعتر نیاز به رسیدگی دارد، چون ممکن است این ضایعه دلیلی برای سکته یا مشکلی باشد که با سرعت در حال پیشرفت است. در این صورت باید روشن شود کع چه مشکلی در جریان است.  هر یک از این مشکلات درمان خاص خود را دارد.

انواع جراحی برای درمان پلک چشم  

• بِلِفارو پِلَستی [BLEF-uh-plas-tee) blepharoplasty] ² نوعی جراحی برای برداشتن پوست افتاده پلک و چربی آن، ویکی پدیا فارسی — این نوع جراحی برای معالجه افتادگی پلک و چربی جمع شده اطراف پلک بکار میرود.  این جراحی برای برداشتن پوست اضافی و بعضی اوقات چربی ایجاد شده در پلکهای بالا و پایین طرح ریزی شده است. جرّاح   روی نسج پلک بالا یا پایین را شکاف میدهد. چربی ایجاد شده قابل برداشتن و جدا شدن از نسج پلک می باشد و بعد از برداشتن چربی  شکاف بسته میشود.
• بلف -ا- رو- تو سس [(blef-uh-roe-TOE-sis) Blepharoptosis] این جرّاحی برای رفع توسس (افتادگی پلک بالا یا پایین) به کار میرود. این جراحی به منظور کوتاه کردن ماهیچه پلک بنام لِوَ تُر(levator)برای بالا بردن پلک چشم انجام میشود. براساس چگونگی افتادگی پلک، شکاف ممکن است جلو پلک بالا یا زیر آن داده  شود. جرّاح ماهیچه را تغییروضعیّت داده و با بخیٌه ماهیچه را در جای طبیعی خود قرار می دهد. بعضی اوقات جرّاح ممکن است با بخیه زدن پلک را با ماهیچه ابرو وصل کند. چنانچه افتادگی پلک در نتیجه مشکلات دیگری نظیر ضعف عضلانی، سکته یا بیماری قند باشد. معالجه بیماری اصلی که باعث افتادگی پلک شده شاید مشکل افتادگی پلک را برطرف کند. جرّاحی بلفارو پِلَستی (Blepharoplasty) اشکال توسِس یعنی افتادگی پلک بالا را برطرف نمیکند و حتی بعضی اوقات افتادگی پلک را با ترمیم پوست اضافی بیشتر نمایان می کند. برطرف کردن افتادگی پلک بالا با جرّاحی بلفا روتوسِس (Blepharoptosis) نه فقط پیچیده تراست بلکه نیاز به زمان طولانی تر دارد. زیرا جرّاح باید برای رسیدن به ماهیچه ای که تغییر وضعیت داده عمیق تر پیشروی کند.  اگر طبیب تشخیص دهد که شخص هردو مشکل را دارد، هر دو می توانند در یک زمان یا در دو زمان متفاوت جرّاحی شوند.

دید بهتر – جرّاحی پلک یک چشم یا هر دو چشم ممکن است دید شخص را بهتر کند. اگر شما قادر به دیدن صاف و روشن به علّت مژه ها یا پلکها نیستید دچار کمبود دید خارجی هستید و دایما برای دیدن، گونه را به طرف بالا و سر را به عقب متمایل می کنید، در خواندن دچار مشکل میباشید و دارای فشار یا خستگی چشم  هستید.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟
لطفا با ارسال نظرات، سؤالها و پیشنهادات خود (در قسمت دیدگاهها در پایین این صفحه) ما را در بهبود این سایت همراهی نمایید.