روشهای جدید برای معالجه افسردگی
[New ways to treat depression]

ترجمه شده توسط دکتر نیکو تفردی با اجازه ویژه از مایو کلینیک.

رهایی موثّر تر و سریعتر از افسردگی

بعضی اوقات از افسردگی به اشتباه  به عنوان پریشانی، اندوه و غم و غصّه موقت شناخته میشود. بعضی از عباراتی مانند « احساس پریشانی و ناآرامی میکنم» و «هفته سخت و ناخوش آیندی را می گذرانم» دلیل بر افسردگی نیستند.

برعکس، افرادی که دچار افسردگی هستند احساساتی از تاریکی و ناامیدی مانند قرار داشتن ته یک چاه و نبودن راهی برای فرار دارند. این نوع احساسات به زودی افزایش می یابد و به طوری که شخص قادر به کار کردن نیست و در ادامه روابط انسانی و یا حتی در زنده ماندن اثر میگذارد.

این اشکال روحی هر ساله تقریبا ده در صد (۱۰٪) مردم آمریکا را تحت تاثیر قرار میدهد. ولی معالجه افسردگی به علّت پیچیدگی کار مغز مشکل است. آنچه که برای یک فرد کار می کند برای فرد دیگری کارساز نیست. در سالهای اخیر محقّقان معالجاتی را مورد آزمایش قرار دادند که علایم رضایت بخشی را برای معالجه افسردگی نشان داده اند که تاکنون معالجات قبلی چنین اثری را نداشته اند.

حدود و شروط معالجه افسردگی

در حال حاضر دو دارو سِلِکتیو سروتونین رِپتیک اینهیبیتور selective serotonin reuptake inhibitors SSRIs ¹منبع: fa.wikipedia.org/wiki ویکی پدیا: سِلِکتیو سروتونین رِپتیک اینهیبیتور، داروهای ضد افسردگی برای اختلالات روحی، نگرانی، تشویش و ناراحتیهای روانی میباشد. و سروتونین و نور پایین رپتیک اینهیبیتور serotonin norepinephrine reuptake inhibitors SNRIs ² منبع: ویکی پدیا، انستیتو سلامت مغز دانا،danabrain.ir › درمان شناختی رفتاری (Cognitive behavioral therapy) چیست؟ درمان شناختی رفتاری، یا CBT یک روش کوتاه مدت درمان است که به افراد در تغییر رفتار و ایجاد الگوهای ذهنی جدید کمک میکند. CBT، می تواند به افراد کمک کند تا فشار روانی را کاهش دهند، روابط پیچیده را مدیریت کنند، با غم و اندوه خود و چالش های دیگر زندگی به نحو صحیح، مواجه شوند. برای معالجه اولیه افسردگی برای بزرگسالان توصیه میشود. این داروها اکثرا  همراه با تراپی رفتار شناختی  به کار میرود . در این روش افراد مهارت هایی را فرا میگیرند که علایم و نشانه هایی از افسردگی را مدیریت و کنترل میکنند. SNRIs و SSRIs دو دارویی هستند که بر انتقال دهنده ها ی ³ منبع: fa.wikipedia.orgویکی پدیا، انتقال دهنده‌های عصبی، دانشمندان علوم اعصاب معتقدند که انتقال‌دهنده‌های بی‌شماری در مغز وجود دارد و دائما بر طول فهرست این مواد افزوده می‌شود. تک تک سلول‌های بدن با انجام دادن .. مغز موثرند و حال و روحیه شخص افسرده را به حالت طبیعی در می‌آورند. به هر حال این داروها اثرات مهم و قابل توجهی را دارند. که عبارتند از:

• اثر بخشی

بعضی از مردم بعد از استفاده از این داروها بهبودی چندانی را پیدا نمی کنند.این تعداد یک سوم تا نصف از مردمی که از افسردگی شدید رنج میبرند می باشند. این گروه از مردم دچار اختلالات افسردگی شدید می باشند و از این داروها و SSRIs ویا SNRIs نتیجه مثبتی نمی گیرند. چنانچه این افراد علایم مطلوب در پیشرفت افسردگی خود بعد از استفاده از هر دو دارو بعد از چند هفته  پیدا نکردند، باید از تیریت رسیستِنت دیپرِشِن (treatment-resistant depression) ⁴ منبع: .ویکی پدیا: تیریت رسیتنت دپرشن (treatment resistant depression)یک عبارت روانشناسی است که مردمی را توضیح می دهد که از افسردگی شدید رنج میبرند و داروهای ضد افسردگی در مدت معینی معالج آنها نبوده است. استفاده کنند.

• زمان

اگر دارو پس از مصرف اولین مقدار، بعد از یک ماه یا بیشتر اثر کافی و کامل را نداشت، به این معنی است که مریض در شرایط بحرانی است و باید در صدد راههای دیگری بود تا دارو اثر خود را نشان دهد.

• اثرات جانبی

داروهای ضد افسردگی می توانند اثرات جانبی مانند دل بهم خوردگی، سردرد و نخوابیدن را ایجاد کنند. در مدٌت طولانی، داروهای ضد افسردگی باعث عدم رابطه جنسی و از دست دادن اشتیاق و انگیزه رابطه جنسی می شوند.

نتایج سریعتر و روشهای جدیدتر در درمان افسردگی

درمانهایی که هدف آنها پیشرفت در معالجه افسردگی است اخیرا تصویب و بزودی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. بهترین و مطمئن ترین داروهای جدید ضد افسردگی از رده ای به نام اِن – مِتیل – اِسپارتیت (اِن اِم دی ا‌ِ)⁵ منبع: ویکی پدیا، آنتاگونیست گیرنده – ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد fa.wikipedia.org › wiki › آ . آنتاگونیست در فارماکولوژی تقلیدکننده عمل یک آگونیست در سلول است ولی با مسدود کردن محل اتصال (سایت فعٌال) مانع از اتصال و عمل آگونیست می‌گردد یا به اصطلاح عمل را …. (NMDA(N-methyl-d-   aspartate میباشد. اثری که این داروها در مغز دارند متفاوت از داروهای ضد افسردگی است که تاکنون وجود داشته اند. برای مثال : اس اس آر آی اس در مغز بوسیله وجود افزایش سروتونین کار میکند  ـــ که ناقلی است در ارتباط با حال و روان شخص افسرده. از طرف دیگر داروهای رده «اِن اِم دی اِ» در مغز در مسیری عمل میکنند که گلوتامیک (Glutamate) را تحت تاثیر قرار میدهد. گلوتامیک ناقل ایست برای بردن اطلاعات در مغز. افراد افسرده اغلب دارای ارتباطات زیادی بین سلولهای مغز که باعث افزایش علایم افسردگی میشوند، نیستند. این حالت سینه پَس (synapses) نامیده میشود. داروهای جدید ارتباطات بیشتری را ایجاد میکنند که ممکن است افسردگی را کاهش دهند. در این جا به تعریف دو داروی جدید میپردازیم:

 اس کِتامین (Esketamine)⁶  منبع: www.rpsi.ir › item اسکتامین در درجه اول برای درمان افسردگی شدید استفاده می شود، به ویژه در مواردی که به درمان های دیگر به خوبی پاسخ نداده اند.

اس کتامین (اسپریویتو) دارویی است ضد افسردگی که سریع عمل میکند. در سال ۲۰۱۹ مورد تصویب سازمان فود و دراگ (Food and Drug Administration) ⁷منبع: ویکی پدیا دانشنامه آزاد fa.wikipedia.org › wiki،  سازمان غذا و داروی آمریکا یا FDA چیست؟ FDA سازمان دولتی در وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده (HHS) است که در سال ۱۹۰۶ با تصویب قانون فدرال غذا و دارو تاسیس شد. این سازمان بر تولید و توزیع مواد غذایی، داروها، تجهیزات پزشکی، تنباکو و سایر محصولات مصرفی و داروهای دامپزشکی نظارت دارد. راهنماهای فرایندهای تایید FDA و دستورالعمل‌های دستگاه‌های پزشکی و رادیولوژیکی نیز در وب‌سایت این آژانس موجود است. آمریکا قرار گرفته و برای معالجه افرادی که دچار افسردگی شدید هستند به کار میرود. این دارو به صورت اسپری بینی به کار میرود. اسپری از راه بینی وارد جریان خون و به مغز سریعتر از داروهایی که از راه دهان خورده می شوند میرسد. این داروی سریع الاثر می تواند افسردگی را طی چند ساعت را کاهش دهد و بسیاری از مردم بعد از یک روز رهایی از افسردگی را گزارش داده اند. با اینکه اثر این دارو سریع است ولی زود از بین میرود. با مطالعات انجام شده اثر یک دوز در طی یک هفته از بین میرود. از این دارو باید همراه با داروی خوردنی استفاده شود.

نوع دیگر داروی استامین فقط در کلینیک تحت سرپرستی یک متخصص پزشکی می تواند مورد استفاده قرارگیرد. این امر به علت عوارض جانبی مانند سستی طولانی و تغییرات در دید و درک زمان و محل و فاصله میباشد.

مطالعات و تحقیقات هنوز در تلاش است که مدت زمانی را که شخص می تواند از اسکتامین استفاده کند پیدا کند. در حال حاضر دفعات مصرف این دارو دو مرتبه در یک هفته برای مدت چهار هفته میباشد. بعد از این دوره می توان برای چهار هفته دیگر از این دارو استفاده کرد. بعد از آن تصمیم با پزشکان است که چه مقداری را توصیه کنند.

دوران  مدت زمان اثر اس کتامین روشن نیست و هم چنین مدت اثرات جانبی هنوز فهمیده نشده. امکان اثرات جانبی کوتاه مدت شامل تاری در بینی، سرگیجه، دل به هم خوردگی، استفراغ و فشارخون بالا است.

دکسترومتورفان – بوپروپیون (Dextromethorphan-bupropion) داروی ترکیبی

این دارو بنام اوولیتی (Auvelith) توسط اِف دی اِ (FDA) برای معالجه ی اختلالات افسردگی شدید در سال ۲۰۲۲ تصویب شده است. دکسترومتورفان در واقع دارویی است برای متوقف کردن سرفه که اثرات ضد افسردگی نیز دارد. در حالی که داروی بوپروپیون اختصاصا داروی ضد افسردگی است. این دارو مانند اِس کتامین علائم افسردگی را به سرعت در طی یک تا دو هفته کاهش میدهد و حداکثر اثرات آن در مدت چهار (۴) تا شش (۶) هفته باقی میماند. بر عکس اس کتامین، این دارو می تواند بدون حضور متخصٌص پزشکی در خانه مصرف شود. در آزمایشات کلینیکی، اثرات جانبی معمولی این دارو عبارتند از سرگیجه، دل بهم خوردگی ، اسهال، سردرد و خواب آلودگی. تقریبا  از سه  نفر دو نفر. اثرات جانبی را گزارش داده اند. این تعداد اثرات جانبی تقریبا به اندازه اس اس آر آی اس (SSRis) میباشد.

معالجه افسردگی بدون دارو

یک روش بدون دارو به نام ریپتتیو ترنسکرانیال مگنتیک استیمولیشن repetitive transcranial magnetic stimulation rTMS در سال ۲۰۰۸ توسط اف دی اِ به منظور معالجه افسردگی تصویب شد. سپس در سال ۲۰۱۸ برای معالجه سردرد و بیماری اختلالات آبسِسیو کامپالسیو او سی دی obsessive compulsive disorder OCD ⁸ lمنبع: وسواس فکری-عملی (OCD) چیست؟درمانکده، www.darmankade.com › blog ، CD ختلالی شایع، مزمن و طولانی مدت که فرد در آن دچار افکار (وسواس فکری) و رفتار (وسواس عملی) غیر قابل کنترل و مکرر می‌شود و احساس می‌کند باید چندین بار .. تصویب شد. معالجه به این ترتیب است که با به کار بردن میدان مغناطیسی سلولهای عصبی مغز تحریک شده و باعث میشود که اثرات افسردگی معالجه شود. یک مغناطیس الکتریکی نزدیک پیشانی روی فرق سر گذاشته میشود. مغناطیس الکتریکی جریان برق را به وجود می آورد و سلولهای عصبی در آن ناحیه از مغز که مربوط به احساسات فرد هستند را کنترل میکنند.

هر نوبت از معالجه معمولا طی سی (۳۰) دقیقه انجام میشود و برای چند هفته ادامه دارد. فایده یا اثر آر تی ام اس برای افسردگی مانند تراپی های دیگر قوی نیست. به هر حال آر تی ام اس اثراتی مثبت دارد. بعضی از مطالعات نشان داده که فایده آر تی ام اس برای یک سال دوام دارد. این تراپی اثرات جانبی بسیار کمی یا فقط تعداد مختصری اثر جانبی دارد. این تراپی برای افراد مسن مناسب است ، به نظر میرسد افراد مسن ترجیح میدهند که از داروهای ضد افسردگی استفاده کنند. در تراپی روتیتیو ترانس کرانیال مگنتیک استیمولیشن (آرتی ام اس) یک کویل (coil)⁹ منبع:.ویکی پدیا، en.wikipedia.org/wiki/Helix ، وئل جریان با ولتاژ پایین را از باتری اتومبیل گرفته و آن را تبدیل به هزاران ولتی می‌کند که برای ایجاد جرقه الکتریکی در شمع خودرو برای احتراق در محفظه سیلندر … مغناطیسی الکتریکی روی سر قرار میگیرد و روزانه به مدت ۳۰ دقیقه تحریکات عصبی برای چند هفته انجام میشود. مغناطیس جریان برق را ایجاد می کند که سلولهای عصبی در ناحیه ای از مغز که در ارتباط با احساسات فرد میباشد تحریکات عصب را به وجود آورد.