ترمیم پستان بعد از معالجه سرطان سینه
[ Breast reconstruction after breast cancer treatment ]

روشهای گوناگون بازسازی پستان

در ده سال اخیر در مورد بازسازی و ترمیم پستان خانمها بعد از معالجه سرطان سینه روند یا روشهای گوناگونی به وجود آمده. ناگفته نماند که تعداد بیشتری از خانمها به سرطان سینه مبتلا می شوند و روشها ی متفاوت و موثرتری هم به همان نسبت به وجود آمده است. ایجاد این روشها نه فقط به زنان مبتلا به سرطان سینه موثر بوده بلکه بعد از معالجه تعداد بیشتری از خانمها به راحتی زندگی را ادامه داده اند. در بعضی از کشورها مانند آمریکا بیست و دو درصد (۲۲%) از افراد مبتلا به سرطان خانمهایی هستند که مبتلا به سرطان سینه شده اند.

بعد از معالجه سرطان سینه، یک سوال برای شما مطرح است و آن این است: آیا علاقمند به بازسازی پستان هستید؟ این سوال دست کم برای یک سوم از بیماران مبتلا به سرطان پستان از لحظه اوّل شروع بیماری تا برداشتن پستان که ماستکتومی (mastectomy) نامیده می شود اتّفاق می افتد.

بیشتر خانمهای مبتلا به سرطان پستان ترجیح میدهند که از عمل لامپکتومی¹ منبع: لامپکتومی چیست؟ آیا بعد از جراحی لامپکتومی ظاهر سینه تغییر می کند؟ www.drhakimian.com ، لامپکتومی یک عمل جراحی رایج می‌ باشد که در آن سرطان یا دیگر بافت های غیر طبیعی از پستان حذف می‌ شوند . به لامپکتومی عمل جراحی حفظ پستان یا… (lumpectomy) به جای ماستکتومی استفاده کنند. عمل لامپکتومی شامل برداشتن غدّه سرطانی و بافتهای اطراف آن میباشد. مطالعات انجام شده نشان میدهد که خانمها بعد از عمل ماستکتومی بازسازی پستان را انتخاب میکنند. بازسازی پستان ممکن است بلافاصله بعد از عمل ماستکتومی یا مدتی بعد از آن انجام شود. بازسازی پستان نیاز به انجام مقدّماتی دارد که جراح بتواند کار بازسازی را از لحاظ شکل ، اندازه و حتی حسّاسیّت به شکل دقیق و صحیح انجام دهد.

معمولا در مورد زنان سالخورده این طور اظهار میشود – بازسازی پستان بعد از ماستکتومی مطلوب، امکان پذیر و سالم نیست. این تصوّر نه فقط مفید نیست بلکه نادرست و غلط است. گرفتن تصمیم در باره بازسازی پستان یک مسئله شخصی است. برای بعضی از خانمها، بازسازی پستان جایگزینی است دائمی که ممکن است اثر آن احساس یک بدن سالم داشتن و تا حدودی فراموش کردن سرطان پستان باشد. ولی اگر شما مایلید که بازسازی پستان را داشته باشید، برای انتخاب آن با موارد پیچیده ای روبرو هستید.

 ساختن یک پستان جدید

بازسازی پستان می تواند با کاشتن بافت بدن انجام شود – برای این منظور از وسیله ای ساخته شده از سیلیکان² سیلیکون چیست؟ siliconecableyaghout.com ، سیلیکون که حاوی سیلیس با نماد شیمیایی Si در جدول تناوبی عناصر شیمیایی می باشد از شن و ماسه استخراج می شود. روند ساخت ماده بسیار پیچیده است. که از ژل³ منبع : ژل چیست و از چه موادی تشکیل شده؟ iranskinhome.com ، برای آنکه بیشتر با فیلرها آشنا شوید باید بگویم که فیلرها، پرکننده یا حجم‌دهنده‌های پوستی هستند که ساختاری شبیه ژل دارند و از آنها برای جوانسازی استفاده میشود. (Gel) یا سالیَن⁴ منبع: سالین چیست؟nikmedco.com، سالین مخلوطی از کلرید سدیم در آب است و در پزشکی کاربردهای مختلفی دارد. از ناحیه آسیب دیده استفاده می شود و برای تمیز کردن زخم ها به کار میرود. (Saline) پر شده و یا با استفاده از بافت بدن، بازسازی فلپ انجام میشود. اکثر خانم هایی که ماستکتومی شده اند برای بازسازی پستان روش کاشتن را انتخاب میکنند. ماده یا بافت کاشتنی در ناحیه پشت یا جلو ماهیچه سینه قرار داده میشود. بسیاری از خانمها، ابتدا از وسیله ای بنام تیشو اِکسپَندر⁵ منبع: تیشو اکسپندر چیست ؟ sedanmed.com، تیشو اکسپندر در حال حاضر بهترین گزینه جهت ترمیم بافت های از دست رفته می باشد. (tissue expander) به طور موقّت استفاده میکنند. در طی چند هفته با ملاقات پزشک تیشو اکسپندر با اضافه کردن مقداری استریل سالین (sterile saline) به آرامی بافت اطراف تیشو اکسپندر کشیده شده و جا به اندازه کافی برای کاشتن باز میشود و سرانجام پستان کاشته میشود. بعد از آنکه جای کافی در بافت ایجاد شد، یک جراح کاشت پستان را شروع می کند.

بازسازی فلپ که اتولوگوس (autologous) هم خوانده میشود، به این صورت است که قسمتی از بافت بدن که شامل پوست، چربی و بعضی اوقات ماهیچه است ( بیشتر از ناحیه شکم) برداشته میشود.

بافت برداشته شده برای به وجود آوردن یک برآمدگی مانند پستان جایگزین میشود. رگهای خونی باید به رگهای دیواره قفسه سینه متصل شوند تا بافت روش زنده ماندن را ادامه دهد. بنابراین عمل از طریق میکروسکوپ و یک جراح پلاستیک با تجربه با روش میکروسکوپی انجام میشود.

عمل کاشتن پستان با یک عمل جراحی کوتاه و بهبودی سریع انجام میشود درحالی که جراحی فلپ عملی است طولانی، پیچیده و بهبودی آن طولانی است. باید دانست که اکثر بازسازیهای کاشته شده هرده (۱۰) تا پانزده (۱۵) سال نیاز به برداشتن یا بازسازی دوباره دارند. جراحی فلپ، برعکس، نیاز به عملیات بعدی ندارد.

یک نکته مهم در مورد بازسازی پستان این است که آیا شما نیاز به پرتودرمانی یا ردیشن (radiation) تراپی بعد از جراحی دارید یا نه؟ این موضوع زمانی مهم است که غده سرطانی بزرگتر بوده و سرطان به غدد لنفاوی (lymph) هم سرایت کرده باشد. چنانچه پرتو درمانی مورد نیاز است، گذاشتن تیشو اکسپندر یا بافت برای کاشت باید جایگزین شود چون زمانی که قفسه سینه پرتو تراپی میشود، پستان شکل خود را حفظ می کند. بعد از پرتو تراپی شما میتوانید تصمیم خود را در مورد کاشتن پستان یا جراحی فلپ تغییر دهید. کاشتن پستان خطراتی را به علّت پرتو تراپی در بر دارد. ولی به هر حال بسیاری از خانمها نتایج بسیار مثبت و موفقیت آمیزی را داشته اند. چون پرتو تراپی می تواند به بافت فلپ آسیب وارد کند، متخصصین توصیه میکنند که بازسازی پستان با روش فلپ بعد از اتمام پرتو تراپی انجام شود.

مورد دیگر که قابل ملاحظه میباشد: نوک پستان است. برای ایجاد نوک پستان چه باید کرد؟ دو انتخاب وجود دارد.

• نوک پستان اسپِرینگ (sparing) یا یدکی ماستکتومی – ایجاد این نوع نوک پستان نیاز به برداشتن بافت پستان دارد ولی پوست پستان، نوک پستان و ارولا⁷ منبع: هاله پستان، fa.wikipedia.org, هالهٔ پستان (به انگلیسی: Areola ) به ناحیه اطراف نوک پستان گفته می‌شود که بافت آن با ناحیه‌ای که در آن احاطه شده تفاوت دارد. شکل آن در انسان‌ها معمولاً دایره مانند میباشد. (هاله اطراف نوک پستان) باید دست نخورده بماند. نام دیگر این جراحی نیپِل آرئولار کمپلکس (nipple areolar complex) میباشد. ترجمه آن به فارسی: ایجاد نوک پستان آرئولار بغرنج یا پیچیده می تواند باشد. با در نظر گرفتن جای غده سرطانی و اندازه پستان می توانید برای داشتن این نوع نوک پستان داوطلب شوید. به کار بردن این روش، پستان را مانند قبل از عمل جراحی نشان میدهد.
• جراحی برداشتن هاله نوک پستان – اگر غدّه سرطان در نزدیکی هاله پستان باشد ، آن قسمت از پستان در حین انجام ماستکتومی باید برداشته شود. ولی ایجاد نوک پستان می تواند به عنوان قسمتی از بازسازی پستان باشد. اساسا بازسازی نوک پستان زمانی شروع میشود که شما از برجستگی و شکل پستان بعد از جراحی راضی باشید. برای این کار، یک روش به کار بردن نوک پستان ۳دی تاتو (3D nipple tattoo) میباشد. این روش عبارتست از ایجاد یک هاله نوک پستان که با تکنیک سایه زدن امکان دارد. نوک پستان ۳دی تاتو به وسیله یک پزشک متخصص یا یک هنرمند با تجربه تاتو می تواند ایجاد شود. روش دیگر برای ایجاد ظاهر واقعی و طبیعی پستان این است که یک قسمت از پوست پستان می تواند برجسته شود تا شباهت به نوک پستان داشته باشد. ولی بعدا پوست اطراف آن باید تاتو شود تا رنگ واقعی و طبیعی را نشان دهد. تاتو می تواند به عنوان قسمتی از بازسازی نوک پستان انجام شود.

یک موضوع دیگر در باره بازسازی پستان فقط ایجاد شکل ظاهری پستان نیست، بلکه مسئله احساس لمس هم قابل توجّه است. عملیاتی که جنبه توجّه به ایجاد احساس لمس دارند بازسازی احساس نامیده میشود. بعد از ماستکتومی با انجام عملیاتی می توان احساس لمس خانمهایی که دچار ماستکتومی شده اند تامین و دوباره بازسازی شود. با ایجاد نوک پستان اسپرینگ، یک جرّاح می تواند یک پیوند عصبی را از طریق ایجاد مسیری بین اعصاب قفسه سینه و هاله پستان ایجاد کند. یا در جرّاحی فلپ، پیوند یک عصب از روی فلپ با اعصاب قفسه سینه احساس لمس را ایجاد میکند. البته دو سال طول میکشد تا شخص بتواند لمس (لمس آرام) روی پستان را احساس کند. به هر حال احساس کامل لمس ایجاد نه میشود.

بعد ازهرعمل جراحی اشکالاتی پیش می آید که بسیاری از آنها ناچیز و قابل علاج هستند. اشکالات اصلی بعد از جرّاحی جمع شدن آب و یا خون در محل جرّاحی، عفونت، کندی در بهبودی، عدم نظم و تقارن در محل جراحی و نیاز به جراحی دوباره میباشد. جراحی دوباره احتمالا مصادف با پیچیدگی هایی میشود. خانمهای معتاد به سیگار، چاق و بیماریهای مزمن مانند بیماری قند ممکن است بهبودی آنها را به عقب بیندازند یا باعث ایجاد مشکلات دیگری شوند.

حتی زمانی که همه چیز بر وفق مراد انجام شود، یک جراحی ماستکتومی همراه با بازسازی پستان مراحل طولانی تری را در بردارد. بهبودی در زمان طولانی تری انجام میشود. بهتر است راجع به کلیه روشها و امکانات با گروه معالج خود گفتگو و مذاکره کنید. ولی اجازه ندهید سن عامل محدود کردن خواسته شما باشد. مطالعات تحقیقی راجع به ماستکتومی نشان میدهد که فواید و مشکلات این جراحی در مورد خانمهای جوان تقریبا با فواید و مشکلات خانمهای مسن مساوی است.